testo di Jacopo Bassi

voce di Jacopo Bassi

traduzioni di Jacopo BASSI e Gianluca Canè

timeline ideata e realizzata da Marco SARTOR nell’ambito dell’insegnamento Storia digitale tenuto da Deborah Paci presso Ca’ Foscari Università Venezia

Ascolta la registrazione di questa puntata, andata in onda su Radio Ca’ Foscari il 23 febbraio 2017.

La cornice: dentro e fuori dalla puntata

La contestualizzazione degli eventi, sul sito il Mondo Contemporaneo.

Mikis Theodorakis, Είμαστε δυο [Siamo due] (1968), in Theodorakis dirige Theodorakis vol. 2, 1971
voce, testo e musica di Mikis Theodorakis

Είμαστε δυο, είμαστε δυο, η ώρα σήμανε οχτώ κλείσε το φως, χτυπά φρουρός, το βράδυ θά ‘ρθουνε ξανά έμπα μπροστά, έμπα μπροστά και οι άλλοι πίσω ακολουθούν μετά σιωπή και ακολουθεί το ίδιο τροπάρι το γνωστό Βαράνε δυο, βαράνε τρεις, βαράνε χίλιοι δεκατρείς Πονάς εσύ, πονάω εγώ, μα ποιος πονάει πιο πολύ θά ‘ρθει καιρός να μας το πει Είμαστε δυο, είμαστε τρεις, είμαστε χίλιοι δεκατρείς Καβάλα πάμε στον καιρό με τον καιρό με την βροχή το αίμα πήζει στην πληγή ο πόνος γίνεται καρφί Είμαστε δυο, είμαστε τρεις, είμαστε χίλιοι δεκατρείς Καβάλα πάμε στον καιρό με τον καιρό με την βροχή το αίμα πήζει στην πληγή ο πόνος γίνεται καρφί

Ο εκδικητής ο λυτρωτής είμαστε δυο, είμαστε τρεις είμαστε χίλιοι δεκατρείς

Una traduzione del testo del brano, curata da Gian Piero Testa, è disponibile sul sito, URL: http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Translations&act=details&t_id=11424

Mikis Theodorakis, Το σφαγείο [Il mattatoio] (1968), in Theodorakis dirige Theodorakis vol. 2, 1971
voce, testo e musica di Mikis Theodorakis

Το μεσημέρι χτυπάνε στο γραφείο μετρώ τους χτύπους τον πόνο μετρώ είμαι θρεφτάρι μ’ έχουν κλείσει στο σφαγείο σήμερα εσύ αύριο εγώ Χτυπούν το βράδυ στην ταράτσα τον Ανδρέα μετρώ τους χτύπους το αίμα μετρώ πίσω απ’ τον τοίχο πάλι θα `μαστε παρέα τακ τακ εσύ τακ τακ εγώ Που πάει να πει σ’ αυτή τη γλώσσα τη βουβή βαστάω γερά, κρατάω καλά Μες στις καρδιές μας αρχιναέι το πανηγύρι τακ τακ εσύ τακ τακ εγώ τακ τακ εσύ τακ τακ εγώ Μύρισε το σφαγείο μας θυμάρι και το κελί μας κόκκινο ουρανό Μύρισε το σφαγείο μας θυμάρι και το κελί μας κόκκινο ουρανό Χτυπούν το βράδυ στην ταράτσα τον Ανδρέα μετρώ τους χτύπους το αίμα μετρώ πίσω απ’ τον τοίχο πάλι θα `μαστε παρέα τακ τακ εσύ τακ τακ εγώ Που πάει να πει σ’ αυτή τη γλώσσα τη βουβή βαστάω γερά, κρατάω καλά

Μύρισε το σφαγείο μας θυμάρι και το κελί μας κόκκινο ουρανό Μύρισε το σφαγείο μας θυμάρι και το κελί μας κόκκινο ουρανό

Una traduzione del testo del brano, curata da Riccardo Venturi, è disponibile sul sito, URL: http://www.antiwarsongs.org/canzone.php?id=5198&lang=it.

Nikos Xylouris, Ζαβαρακατρανέμια [Zavarakatranémia], in Επιχείρησις Απόλλων [Apollo in vacanza], 1968

Ζαβαρακατρανέμια ζαβαρακατρανέμια Αλληλούια αλληλούια Ζαβαρακατρανέμια ίλεως ίλεως λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια Αλληλούια αλληλούια Ίλεως ίλεως ίλεως ίλεως ίλεως νέμια Ίλεως ίλεως ίλεως ίλεως λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια Αλληλούια αλληλούια Ζαβαρακατρανέμια ζαβαρακατρανέμια Αλληλούια αλληλούιαΖαβαρακατρανέμια ίλεως ίλεως λάμα λάμα νάμα νάμα νέμια Αλληλούια αλληλούια Αλληλούια αλληλούια

Una possibile interpretazione del testo è disponibile all’indirizzo, URL: http://www.antiwarsongs.org/canzone.php?id=10512&lang=it.

Mikis Theodorakis, Διότι δεν συνεμορφώθην [Perché non conforme] (1969) , in Τα τραγούδια του αγώνα [Le canzoni della lotta], 1974

voce, testo e musica di Mikis Theodorakis

Διότι δε συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις. Πέρα από το γαλάζιο κύμα, το γαλάζιο ουρανό μια μανούλα περιμένει χρόνια τώρα να τη δω. Διότι δε συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις. Χρόνος μπαίνει, χρόνος βγαίνει, μες στο σύρμα περπατώ θα περάσουν μαύρες μέρες δίχως να σε ξαναδώ. Διότι δε συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις. Αλικαρνασσός, Παρθένι, Ωρωπός, Κορυδαλλός ο λεβέντης περιμένει της ελευθεριάς το φως. Διότι δε συνεμορφώθην προς τας υποδείξεις.

Una traduzione del testo del brano, curata da Riccardo Venturi, è disponibile all’indirizzo, URL: http://www.antiwarsongs.org/canzone.php?id=27943&lang=it.

Dionysis Savvopoulos, H Δημοσθένους λέξις [La parola di Demostene], in Το Βρώμικο Ψωμί [Il pane sporco], 1972

testo, voce e musica di Dionysis Savvopoulos

Σαv βγω απ’ αυτή τη φυλακή κανείς δεv θα με περιμένει. Οι δρόμοι θα ‘vαι αδειανοί κι η πολιτεία μoυ πιo ξέvη. Τα καφενεία όλα κλειστά κι oι φίλοι μoυ ξενιτεμέvoι αγέρας θα με παρασέρνει σαv βγω απ’ αυτή τη φυλακή. Κι o ήλιος θ ‘απoκοιμηθεί μέσ’ στα ερείπια της Ολύνθου θα μοιάζουν πράγματα τoυ μύθου κι oι φίλοι μoυ και oι εχθροί. Μαρμαρωμένοι θα σταθούν oι ρήτορες κι oι λωποδύτες ζητιάνοι, εταίρες και προφήτες μαρμαρωμένοι θα σταθούν. Μπροστά στηv πύλη θα σταθώ με τις κουβέρτες στη μασχάλη κι αργοκουνώντας τo κεφάλι θα χαιρετίσω τo φρουρό. Χωρίς βουλή χωρίς θεό σαv βασιλιάς σ’ αρχαίo δράμα θα πω τη λέξη και τo γράμμα μπροστά στηv πύλη θα σταθώ.

Χωρίς βουλή χωρίς θεό σαv βασιλιάς σ’ αρχαίo δράμα θα πω τη λέξη και τo γράμμα μπροστά στηv πύλη θα σταθώ.

Una traduzione del testo del brano, curata da Gian Piero Testa, è disponibile sul sito, URL: http://www.antiwarsongs.org/canzone.php?id=10643&lang=it.

Giorgos Dalaras, Κόκκινο τριαντάφυλλο [Rosa rossa], in Κόκκινο τριαντάφυλλο [Rosa rossa], 1976

voce di Giorgos Dalaras, testo e musica di Mikis Theodorakis

Κάθε πρωί ξεκινούσαμε να πάμε στη δουλειά, στο λεωφορείο γελούσαμε, είμαστε δυο παιδιά. Κόκκινο τριαντάφυλλο, κόκκινο το δειλινό. Κάποιο πρωί για τον πόλεμο κινήσαμε μαζί, όλοι μαζί τραγουδούσαμε, παλεύαμε μαζί. Κόκκινο τριαντάφυλλο, κόκκινο το δειλινό. Μέσα στο Μάη σκοτώθηκες, το αίμα σου μαβί, έβαψε μαύρο τον ουρανό, κόκκινο τον καιρό. Κόκκινο τριαντάφυλλο, κόκκινο το δειλινό. Μαζί σου όλα σκοτώθηκαν, όνειρα, ιδανικά, γίναμε όλοι φαντάσματα, ζούμε συμβατικά. Κόκκινο τριαντάφυλλο, κόκκινο το δειλινό. Τώρα οι σημαίες γενήκανε είδη εμπορικά, είναι τα όνειρα αγαθά καταναλωτικά. Κόκκινο τριαντάφυλλο, κόκκινο το δειλινό.

Una traduzione del testo del brano è disponibile sul sito,
URL: http://www.stixoi.info/stixoi.php?info=Translations&act=details&t_id=12603.

Bibliografia

• BERMEO, Nancy, «Classification and Consolidation: Some Lessons from the Greek Dictatorship», in Political Science Quarterly, 110, 3/1995, pp. 435-452.
• DALEGRE, Joëlle, La Grèce depuis 1940, Paris, L’Harmattan, 2006.
• DOULIS, Thomas, The Iron Storm: The Impact on Greek Culture of the Military Junta, 1967-1974, Bloomington (IN), Xlibris Corp., 2013.
• FALLACI, Oriana, Intervista con la storia, Milano, BUR, 1980.
• KASSIMERIS, George, «Junta by Another Name? The 1974 Metapolitefsi and the Greek Extra-Parliamentary Left», in Journal of Contemporary History, 40, 4/2005, pp. 745-762.
• KOLIOPOULOS, John S., VEREMIS, Thanos M., Modern Greece: A History since 1821, Chichester-Malden (MA), Wiley-Blackwell, 2010.
• KORNETIS, Kostis, Children of the Dictatorship: Student Resistance, Cultural Politics and the ‘Long 1960s’ in Greece, New York, Berghahn, 2013.
• LOGOTHETIS, George, Mikis Theodorakis: the greek soul, Athens, Agyra, 2004.
• RAFTOPOULOS, Rigas, Gli studenti greci durante il regime dei colonnelli. Tra diritti umani violati e tensione europeista (1967-1974), in LASCHI, Giuliana (a cura di), Memoria d’Europa. Riflessioni su dittature, autoritarismo, bonapartismo e svolte democratiche, Milano, Franco Angeli, 2012.
• THEODORAKIS, Mikis, Diario dal carcere, Roma, Editore Riuniti, 1972.
• VASSILIKOS, Vassilis, Z: romanzo, Milano, Feltrinelli, 1969.

Timeline: La vita di Mikis Theodorakis

a cura di Marco SARTOR

Video

Galleria di immagini

.

.